موقعیت تکتونوماگمایی و ترکیب سیال کانه ساز رخداد عناصر آهن (مس-طلا-بیسموت-نقره) منطقه پی جویی کوه دم، مجموعه فلززایی انارک

پایان نامه
چکیده

چکیده منطقه پی جویی چندفلزی کوه دم واقع در ایران مرکزی و شمال مجموعه فلززایی انارک، به عنوان بخشی از یک قوس ماگمایی جدا افتاده از کمربند ماگمایی ارومیه-دختر محسوب می شود. قدیمی ترین سنگ های منطقه متعلق به دگرگونه های فیلیت، شیست سبز و آهک های متبلور پالئوزوئیک است که اغلب توسط سنگ های آهکی اوربیتولین دار کرتاسه زیرین بطور ناپیوسته پوشیده شده است. طبق شواهد سن سنجی رادیومتری، چینه شناسی و روابط متقاطع افق های آذرین، سنگ های آتشفشانی و آتشفشانی-تخریبی ائوسن زیرین توسط مجموعه ای وسیع از سنگ های نفوذی و نیمه نفوذی با سن ائوسن بالایی-الیگوسن قطع شده است. شواهد نشان می دهد که مجموعه های نفوذی و سنگ های خروجی قدیمی منطقه دارای ماهیت کالک آلکالن و بطور محلی تولئیتی، متناسب با موقعیت جزایرقوسی پهنه های فرورانش هستند که فعالیت های ماگمایی جوانتر موجب رخداد سنگ های اسیدی تا بازیک با ماهیت کالک آلکالن غنی از پتاسیک و دایک های شوشونیتی شده است. در میزبان این سنگ ها کانی سازی های چندفلزی مختلفی از قبیل اسکارن، نوع رگه ای و ذخایر اکسید آهن، مس و طلادار تشکیل شده که این رخدادها مرتبط با فعالیت های ماگمایی-گرمابی ائوسن در 34 میلیون سال پیش است. منطقه پی جویی کوه دم همراه با مجموعه عناصر آهن، مس، بیسموت، کبالت، مولیبدن و عناصر نادرخاکی سبک (lree) در رگه های کوارتز-هماتیت (±سولفید-کربنات) با عیار طلای بیش از 3 گرم در تن رخداده است. این رگه ها تحت کنترل گسل های چپگرد با راستای تقریبی شرقی-غربی و شمال شرق-جنوب غرب و ساخت و بافت های استوک ورک، برشی، کلوفورم و نواری در میزبان سنگ های گرانیت، تراکی آندزیت، آندزیت-بازالت و آندزیت با سن ائوسن بالایی تشکیل شده اند. در این رگه ها، کانی های اصلی هماتیت و کالکوپیریت همراه با کانی های فرعی پیریت، مگنتیت، طلای آزاد، الکتروم، مولیبدنیت، کانی های بیسموت دار (ایمپلکتیت و بیسموتینیت) و سولفوسالت های گروه فهلور مشاهده شد. کانی های باطله شامل کوارتز، کلسیت، باریت و تورمالین است. سه مرحله کانی سازی رگه ای در منطقه تشخیص داده شد که شامل، 1) رگه کوارتز-هماتیت با بافت های نواری و کلوفورم، 2) رگه کوارتز-سولفید (مس-طلا-بیسموت) استوک ورک و برشی و 3) رگه کوارتز-کلسیت با بافت پرکننده حفرات، است. دگرسانی سدیک (-کلسیک) در مجاورت رگه ها، دگرسانی پتاسیک با فاصله از رگه و دگرسانی کوارتز-کلسیت±کلریت بصورت پراکنده در رگه ها و سنگ میزبان کانی سازی تشخیص داده شد. دگرسانی سدیک (-کلسیک) در منطقه طی مرحله نخست با حضور آلبیت همراه با غنی شدگی نسبی عناصر na2o، cao، fe2o3، cu و co و در مقابل تهی شدگی عناصر k2o، mgo و rb در مجاورت رگه ها و افق های معدنی کانه دار رخ داده است. دگرسانی پتاسیک در مرحله دوم با کانی های شاخص ارتوز، کوارتز و کلسیت و غنی شدگی نسبی عناصر k2o، ba، y و sr و تهی شدگی عناصر na2o، cao، mgo و fe2o3 با فاصله از رگه ها قابل تشخص است. رخداد دگرسانی کوارتز-کلسیت±کلریت نیز اغلب بصورت پراکنده در رگه ها با غنی شدگی نسبی عناصر fe2o3، mgo، cao و lree (از قبیل ce، la و nd) و تهی شدگی عناصر na2o، k2o، ba و sr مشخص می شود. طبق مطالعات میانبارهای سیال، سه نوع میانبار در سه مرحله کانی سازی رگه ای تشخیص داده شد که به ترتیب فراوانی شامل، میانبارهای آبگین دوفازی بخار و مایع (شامل زیرگروه های 1a و 1b)، میانبارهای آبگین حاوی هالیت (شامل زیرگروه های 2a و 2b) و میانبارهای حاوی co2 (شامل زیرگروه های 3a و 3b) هستند. رخداد همزمان اجتماعی از میانبارهای آبگین با شوری متوسط تا بالا (میانبارهای نوع اول و دوم) در کنار میانبارهای آبگین-کربنیک و کربنیک با شوری پایین (میانبارهای نوع سوم) در رگه کوارتز-هماتیت مرحله نخست احتمالاً در نتیجه رخداد پدیده عدم امتزاج سیال (fluid immiscibility) تشکیل شده است. قطع ایزوکورهای میانبارهای آبگین (نوع 1a)، آبگین-کربنیک (نوع 3a) و کربنیک (نوع 3b) با چگالی های متفاوت گویای شرایط فشار-دما بدام افتادن این میانبارها بین 2 تا 4 کیلوبار و دمای واقعی بین 400 تا c°450 است. شواهد غنی شدگی عناصر lile در مقابل تهی شدگی عناصر hfse، سهم ناچیز مذاب گوشته ای (نسبت 87sr/86sr بین 705/0 تا 706/0) به همراه آلایش ماگمایی، رخداد حجم زیاد کانی سازی اکسیدی fe3+ همراه با مقادیر بالایی مس و حجم بالای سیالات آبگین غنی از نمک، گویای رخداد واکنش های آبزدایی و متاسوماتیک گرمازا در مقیاس یک پهنه فرورانش میان سیال در حال صعود و ماگمای گوشته ای در حال ذوب بخشی در منطقه پی جویی کوه دم است. در مجموع می توان گفت موقعیت تکتونوماگمایی، خصوصیات رادیوایزوتوپی و کانی شناسی-ژئوشیمیایی مجموعه نفوذی کوه دم حاکی از قرابت بالای این توده با گرانیت های کالک آلکالن مولد مس-آهن-طلا در محیط های ماگمایی قوس قاره ای است. واژه های کلیدی: آهن-مس-طلا، عدم امتزاج سیال، میانبارهای سیال، گرانیت های مولد، کوه دم، انارک

منابع مشابه

کانی شناسی و پاراژنز کانسنگcu-au-bi منطقه ی پی جویی کوه دم (شمال شرق اردستان)، مجموعه ی فلززایی انارک

مدل سازی های انجام شده بر مبنای تعادلات ترمودینامیکی و فیزیکوشیمیایی شاره، گویای آنست که مذاب های غنی از بیسموت قادرند مقادیر بالایی از طلا را از شاره­ی گرمابی در تعادل با مذاب جاروب (scavenging) کنند. در این پژو.هش منطقه­ی پی جویی کوه دم در شمال شرق اردستان (بخش شمالی مجموعه­ی فلززایی انارک) به عنوان نمونه ای از ذخایر گرمابی نوع iocg و کانی سازی کوارتز-هماتیت ± سولفید با مجموعه عناصر آهن-مس-طل...

متن کامل

ارزیابی داده‌های زمین‌شناسی- ژئوشیمی اکتشافی اندیس مس علیشار جهت تعیین الگو و تیپ کانه‌زایی

اندیس مس علیشار با پتانسیل بالای مس- طلا در استان مرکزی و کمربند ارومیه دختر قرار دارد. واحدهای زمین‌شناسی منطقه شامل گدازه آندزیتی، تراکی آندزیتی - آندزیتی بازالتی، توف آندزیتی - آندزیتی بازالتی و توف ریولیتی - داسیتی است. دگرسانی‌های هیدروترمال همچون فیلیک، پروپیلیتیک، رسی و سیلیسی شدن (سنگ‌های سیلیسی آهن‌دار برشی شده) حامل اکسیدها و هیدرو اکسیدهای آهن (هماتیتی شدن، گوتیتی شدن) و کانه زایی مس...

متن کامل

بررسی ژئوشیمی سنگ کل به منظور مطالعه و تفکیک دگرسانی های گرمابی منطقه پی جویی آهن-مس (±طلا) کوه دم، ایران مرکزی

سنگ های نفوذی میزبان کانه زایی آهن-مس (±طلا) در منطقه پی جویی کوه دم تحت تأثیر تبادلات جرمی رخداده در دگرسانی های سدیک (-کلسیک)، پتاسیک و کوارتز-کلسیت (±کلریت-سولفید) موجب تشکیل کانی سازی رگه ای-برشی از جنس کوارتز-هماتیت-طلا شده است. دگرسانی سدیک (-کلسیک) در مجاورت رگه ها، دگرسانی پتاسیک با فاصله از آن و دگرسانی کوارتز-کلسیت (±کلریت-سولفید) بصورت پراکنده در رگه ها و سنگ میزبان کانی سازی تشکیل ش...

متن کامل

ارزیابی داده های زمین شناسی- ژئوشیمی اکتشافی اندیس مس علیشار جهت تعیین الگو و تیپ کانه زایی

اندیس مس علیشار با پتانسیل بالای مس- طلا در استان مرکزی و کمربند ارومیه دختر قرار دارد. واحدهای زمین شناسی منطقه شامل گدازه آندزیتی، تراکی آندزیتی - آندزیتی بازالتی، توف آندزیتی - آندزیتی بازالتی و توف ریولیتی - داسیتی است. دگرسانی های هیدروترمال همچون فیلیک، پروپیلیتیک، رسی و سیلیسی شدن (سنگ های سیلیسی آهن دار برشی شده) حامل اکسیدها و هیدرو اکسیدهای آهن (هماتیتی شدن، گوتیتی شدن) و کانه زایی مس...

متن کامل

رخداد تورمالین در معدن طلا- مس کوه زر (باغو) جنوب استان سمنان

معدن طلا- مس کوه زر در جنوب استان سمنان واقع در کمربند آتشفشانی- نفوذی ترود- چاه‌شیرین به سن ائوسن میانی تا میوپلیوسن است. در منطقه مورد مطالعه تورمالین به‌صورت تجمعی یا توده‌ای، در پهنه دگرسانی مجاور توده گرانودیوریتی و در ارتباط مستقیم با سیستم گرمابی تشکیل شده است. در این منطقه تورمالین‌زایی در مقیاس وسیع در ارتباط نزدیک با مجموعه‌کانی‌های سریسیت، کوارتز، تورمالین، پیریت، پلاژیوکلاز و کانسار...

متن کامل

بررسی تحولات زمین‌شیمیایی- فلززایی سنگ‌های آذرین منطقه آق‌درق (شمال اهر) و ارتباط آن با رخداد عنصرهای Cu−Au±W

منطقه آق‌درق (شمال اهر) در پهنه اهر- ارسباران، از مناطق توانمند برای کانی‌سازی شناخته می‌شود که هنگام پیجویی‌‌های رسوب‌های آبراهه‌ای و کانی‌ سنگین، نشانه‌هایی از عنصرهای تنگستن، مس و طلا در آن گزارش شده است. سه رخداد معدنی چندفلزی، شامل کانه‌زایی استوک‌ورک- انتشاری مس چوپانلار (میزبان کوارتزمونزونیت Omz)، کانه‌زایی رگه‌ای مس- طلا± تنگستن آیران‌گلی (میزبان گرانودیوریت Og) و اسکارن آهن± مس گودال ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده علوم زمین

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023